• صفحه اصلی
  • نقش توسعه شبکه های اجتماعی بر تغییر هویت فرهنگی و اجتماعی دانشگاهیان

اشتراک گذاری

آدرس مقاله


کد مقاله : 13990606249144 بازدید : 452 صفحه: 16 - 42

نوع مقاله: پژوهشی

نقش توسعه شبکه های اجتماعی بر تغییر هویت فرهنگی و اجتماعی دانشگاهیان

محورهای موضوعی : مفاهیم نوین اثرگذار بر یادگیری بزرگسالان

بی بی سادات میراسماعیلی 1 , محسن عامری شهرابی 2 , عیسی عابدی خلیلی 3 , الهام محمد اسمعیلی 4

1 - دانشگاه آزاد اسلامی
2 - دانشگاه ازاد اسلامی
3 - دانشگاه ازاد اسلامی
4 - دانشگاه ازاد اسلامی

تاریخ دریافت : 1403/04/29 تاریخ پذیرش : 1403/08/29 تاریخ انتشار : 1403/09/09

کلید واژه: شبکه های اجتماعی, هویت فرهنگی, هویت اجتماعی, توسعه,

چکیده مقاله :

شبکه‌هاي اجتماعی مجازی در ایران به علت کمرنگ بودن کارکردهای اقتصادی و تجاری آن، فضایی بیشتر با رنگ و بوی فرهنگی، اجتماعی و سیاسی است. کاربران ایرانی خصوصا جوانان به علت موانع و محدودیت های موجود در شرایط عینی و ذهنی زندگی خود و در راستای فرار از فشارهای الزام آور هنجارهای اجتماعی موجود در گسترش تعاملات اجتماعی با دیگرانی که امکان برقراری کنش متقابل با آنان در دنیای واقعی بسیار نادر یا پرهزینه است و در پی جبران فقدان جامعه مدنی گسترده، حوزه عمومی مستقل از دولت و کمرنگ بودن گسترده مشارکت اجتماعی برای آنان در دنیای واقعی و برای دستیابی و تامین نیازهای باقیمانده خود در دنیای واقعی و همچنین به دنبال کسب تجربه‌های جدید و فرصت‌های بیشتر به فضای مجازی روی می‌آورند و زیستن در این فضا را بطور نیمه فعال یا فعال تجربه می‌کنند؛.بنابراين ما در این تحقیق به بررسي نقش شبكه‌هاي اجتماعي مجازي بر هويت فرهنگي و اجتماعی دانشجويان پرداختيم و سوال اصلی این است که آیا شبکه های اجتماعی بر تغییر هویت فرهنگی و اجتماعی دانشجویان نقش دارند؟ بنابراین متغیرهای هویت اجتماعي، هويت فرهنگي، هويت ديني، حافظه فرهنگي و تاریخی، جغرافیایی فرهنگي، خط و زبان فارسي، ميراث فرهنگي را مورد بررسی قرار داديم از روش پیمایشی استفاده كرديم و جامعه آماری دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي دماوندبود و حجم نمونه براساس فرمول كوكران 337 نفر براورد شد. ابزار اندازه‌گیری و پرسشنامه محقق ساخته بود که بر اساس ضریب آلفای کرونباخ اعتبار آن 811/0 برآورد شد. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد و نتایج به دست امده از ازمون فرضیات و تحلیل رگرسیونی این بود که بین استفاده از شبکه های اجتماعی و تغییر هویت فرهنگی و هویت اجتماعی دانشجویان رابطه معنا داری وجود دارد

چکیده انگلیسی:

Virtual social networks in Iran, due to the lack of economic and commercial functions, is a space with more cultural, social and political colors and smells. Iranian users are very rare or costly due to the obstacles and limitations in the objective and subjective conditions of their lives and in order to escape from the compelling pressures of social norms in expanding social interactions with others with whom it is possible to interact with each other in the real world. Following the loss of a broad civil society, the public sphere independent of the state and the widespread decline of social participation for them in the real world and to achieve and meet their remaining needs in the real world and also seek new experiences and more opportunities in cyberspace. Living in this space is half a f Al or active experience ;. In this study, we examined the role of virtual social networks on students' cultural and social identities. The main question is whether social networks play a role in changing students' cultural and social identities? Therefore, we examined the variables of social identity, cultural identity, religious identity, cultural and historical memory, cultural geography, Persian script and language, cultural heritage, used the survey method and the statistical population of students was Damavand Islamic Azad University. Kokran's formula was estimated at 337. The measurement tool and the researcher-made questionnaire were estimated to be 0.811 based on Cronbach's alpha coefficient. Descriptive and inferential statistics were used to analyze the research data and the results obtained from the hypothesis test and regression analysis were that there is a significant relationship between using social networks and changing students' cultural identity and social identity.

منابع و مأخذ:

1. آشنا، حسام الدین. و روحانی، محمدرضا. 1389. هویت فرهنگی ایرانیان: از رویکردهای نظری تا مولفه های بنیادی. فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره 3، شماره 4.
2. ابوالحسنی، سیدرحیم. 1387. مولفه های هویت ملی با رویکردی پژوهشی. فصلنامه سیاست، مجله حقوق و دانشکده علوم سیاسی، دوره 38، شماره 4.
3. آنتاديوپ، (1361)، هويت فرهنگي، پيام يونسكو، شماره 149.
4. اسلامي ندوشن،م. (1370)، جام جهان‌بين، تهران: جامي.
5. اسميت، ف. (1383)، درآمدي بر نظريه فرهنگي، مترجم: حسن پويان، تهران: دفتر پژوهش‌هاي فرهنگي.
6. اشتريان. ك. سياست هويت، ملاك‌ها و معيارهاي هويت.
7. ايزوتسو، ث. (1381)، خدا و انسان در قرآن، مترجم: احمد آرام، تهران: سهامي انتشار.
8. احمدی، حمید (1389). بنیادهای هویت ملی ایرانی، تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
9. اعرافي، عليرضا ، بهشتي، محمد، فقيهي، علي نقی و مهدي ابوجعفري (1306) اهداف تربيت از ديدگاه اسلام، تهران، سمت.
10. اکبری، محمد علی (1388). دولت و هویت اجتماعی در ایران معاصر، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
11. آلپورت، گوردون (1388). رشد شخصیت . ترجمه فاطمه افتخاری، تهران: سیمرغ.
12. بروگمن، برون (1389)، درآمدي بر سرمايه اجتماعي ، ترجمه خليل ميزايي تهران .انتشارات جامعه شناسان.
13. بصیریان جهرمی، حسین، رسانه های اجتماعی ابعاد و ظرفیت ها، تهران، دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها، 1392.
14. بیات، قدسی، شبکه های اجتماعی مجازی در جامعه شبکه ای زمینه ها، ویژگی ها و کاربردها، تهران، دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها، 1392، ص45.
15. بيرو، آ. (1370)، فرهنگ علوم اجتماعي، مترجم باقر ساروخاني، تهران: مؤسسه كيهان.
16. بشیر، حسن، افراسیابی، محمد صادق، کارکرد رسانه های اجتماعی در ایران، فصلنامه رسانه، سال بیست و یکم. 1389، شماره 3 و 4. ص 7
17. پیر محمدیانی، روجیار، محمدی شهریاتر، نقش تجارت اجتماعی بر رفتار و تصمیم گیری خرید مشتریان ، مجموعه مقالات همایش تخصصی بررسی ابعاد شبکه های اجتماعی، تهران، 1392، ص 580.
18. توسلي، خ. (1383)، تحليلي از انديشه پير بورديو درباره فضاي منازعه‌آميز اجتماعي و نقش جامعه‌شناسي، نامه علوم اجتماعي، شماره 24.
19. ثاق‌فر و ديگران، (1383) ايران، هويت، مليت، قوميت، تهران: مؤسسه تحقيقات و توسعه علوم انساني.
20. جردن، ث، روانتري، ل. (1380)، مقدمه‌اي بر جغرافياي فرهنگي مترجمان: تولايي و سليماني، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
21. تافلر، آلوین. 1372. شوک آینده. ترجمه حشمت الله کامرانی. تهران: نشر گلشن.
22. تافلر، آلوین. 1363. موج سوم. ترجمه شهیندخت خوارزمی. تهران: نشر نو.
23. دارابی، علی. 1390. درآمدی بر جامعه شناسی ارتباطات، فرهنگ و رسانه. تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی واحد تهران.
24. جعفريان. ر. (1383) مسئله سنت و تجدد و تأثير آن بر هويت ايراني، در مير محمدي، داوود، گفتارهايي درباره هويت ملي در ايان. تهران: مؤسسه مطالعات ملي.
25. جهانشاهی، امید، تأثیر رسانه های اجتماعی بر خبرنگاری، تهران، دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها، 1392. ص135.
26. جهانشاهی، امید. تأثیر رسانه های اجتماعی بر خبرنگاری. تهران، دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها، 1392، ص 135.
27. حاجی خیاط، علیرضا (1388). تبیین ابعاد هویت، ویژه نامه دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه فردوسی مشهد. ج چهارم، ش اول.
28. حاجیانی، ابراهیم (1388). تحلیل جامعه شناختی هویت ملی در ایران، تهران: موسسه مطالعات ملی.
29. خدايار محبی، منوچهر، بنياد دين و جامعه شناسي ، تهران، انتشارات كتابفروشي زواره، بي تا.
30. چلبي،م (1375) جامعه شناسي نظم، تهران: نشر ني.
31. خانيكي، ه (1383)، هويت و گفتمان‌هاي هويتي در ايران، در عليخاني، علي اكبر، هويت در ايران، تهران: پژوهشكده علوم انساني و اجتماعي جهاد دانشگاهي.
32. داوري اردكاني، ن (1386)، نمادهاي هويت ايراني و زبان فارسي، فصلنامه مطالعات ملي، شماره 30.
33. دارنلي، جيمز و جان ،‌ فدر ، 1384، جهان شبكه اي ، ترجمه نسرين امين دهقان و مهدي محامي، تهران: : نشر چاپار.
34. دلاور، علی. (1368). روش¬های تحقیق در روان¬شناسی و علوم تربیتی. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
35. دلاور، علی. (1377). روش تحقیق در روان¬شناسی و علوم تربیتی. تهران: انتشارات ویرایش.
36. دوران، بهزاد. (1388). هویت، رویکردها و نظریه ها در مبانی نظری هویت و بحران به اهتمام علی اکبر.
37. دادگران، سید محمد. مبانی ارتباط جمعی، تهران انتشارات فیروزه، 1382.
38. دیباجی، سمیرا، 1391، توهین در فضای مجازی. مجله ره آورد نور، تابستان 1391، سال یازدهم، شماره 39.
39. رجايي، ف، (1383)، مشكل هويت ايرانيان امروز ايفاي نقش در عصر يك تمدن و چند فرهنگ، تهران: نشر ني.
40. رواساني، ش. (1380) زمينه‌هاي اجتماعي هويت ملي. تهران: مركز بازشناسي اسلام و ايران.
41. روح‌الاميني، م. (1379) زمينه فرهنگ‌شناسي، تهران: انتشارات عطار.
42. روشه، گي (1376)، امعه شناسي تالكوت پارسونز، مترجه عبدالحسين نيك‌مهر، تهران: مؤسسه فرهنگي انتشاراتي تبيان.
43. رسولی، محمد رضا، مرادی، مریم، 1391، میزان مشارکت دانشجویان ارتباطات در تولید محتوای رسانه های اجتماعی. فصلنامه مطالعات فرهنگ و ارتباطات، سال سیزدهم، شماره نوزدهم.
44. رایف، دانیل. لیسی، استفن. و فیکو، فردریک جی. 1381. تحلیل پیام های رسانه ای: کاربرد تحلیل محتوای کمی در تحقیق. ترجمه مهدخت بروجردی علوی. تهران: انتشارات سروش.
45. رضایی قادی، خدیجه. 1391. بررسی تأثیر اینترنت بر هویت ملی: مطالعه موردی جوانان شهر تهران. رساله دکترای رشته بررسی مسائل اجتماعی ایران. تهران: واحد تهران مرکز دانشگاه آزاد اسلامی.
46. سروش، ع. (1377)، رازداني و روشنفكري و دينداري. تهران: مؤسسه فرهنگي صراط.
47. سريع‌القلم، م. (1383)، پارادوكس هويت در ايران، تقابل ليبراليسم و اسلام، در عليخانهي، علي اكبر، هويت در ايران، تهران پژوهشكده علوم انسانيو اجتماعي جهاد دانشگاهي.
48. سريع القلم، م. (1383)، مفهوم شناسي هويت ملي ، در مير محمدي، داوود گفتارهايي درباره هويت ملي در ايران. تهران: مؤسسه مطالعات ملي.
49. سليمي، ح، (1379)، فرهنگ‌گرايي، جهاني شدن و حقوق بشر. تهران: دفتر مطالعات سياسي و بين‌المللي.
50. سليماني پور، روح الله، 1389، شبكه‌هاي اجتماعي ، فرصت ها و تهديدها، فصلنامه، رهاورد نور، سال نهم، ش 48، تابستان ، ص 20-14.
پ) فهرست منابع انگليسي و اینترنتی:
1. Bhugra, D,& Becker.M. (2005) “Migration, Cultural Bereavement and Cultural Identity” 18 – 24.
2. Brown, R. (1996) “Social Identity” in A. Kuper and J.Kuper, The Social Science Encyclopedia, New York: Rouledge.
3. Crang, M. (1998) Culnural Geography. London: Routledge.
4. Giddens. A. (1984) The Conctiution of Socienty: Outline of the Theory of Struchuarion. Cambridge. Polity.
5. Edensor, T. (2002) National Identing, Pupular Culrave and Everyday Life.
6. Smith, Anthony S, (1991) National Ldentity London: Penguine Books.
7. Taguchi, T. )2006( Welsh Nationalism and Culural Idintity Journal of Culture and Informaion science. 1-7.
8. Unesco, (2007) “The 2009 Unesco Framework for Cultural Statiotics “ Unesco Institute for Statistics First Edition, Monteral.
9. Vezzoni, C (2007)Components of National Identity. Milan: University of Milan.
10. http://anti666.ir/forum/Thread
11. http://www.aftabir.com/articles/view/applied_sciences/social_science/c12c121075851
12. http://www.aftabir.com/articles/view/politics/iran/c1_1380345059p1.php.
13. http://www.bashgah.net/fa/category/show/56530.
14. http://www.bashgah.net/fa/category/show/56527
15. http://citizenship.blogfa.com/post-7.aspx
16. http://hogr.blogfa.com/post/137 habibi@webmagonline.ir
17. http://www.khorasanzameen.net/php/read.php?id=1198
18. http://rasekhoon.net/article/show/148651
19. http://www.ssmt.ir/view/17535
20. https://sites.google.com/site/mojtabamazlum/identity

متن کامل:


 

فصلنامه توسعه استعداد 

سال دوم، شماره 4، پاییز1403، 42-16

Quarterly Journal of talent development

 Vol.2, No 4, 2024, 16-42 

 

 

نقش توسعه شبکه های اجتماعی بر تغییر هویت فرهنگی و هویت اجتماعی دانشجویان دانشگاه

بی بی سادات میراسماعیلی*1  

محسن عامری شهرابی2 

عیسی عابدی خلیلی3 

الهام محمد اسمعیلی4

(تاریخ دریافت: 29/04/1403؛ تاریخ پذیرش: 29/08/1403)

چکیده

از انجا که کاربران ایرانی خصوصاً جوانان به علت موانع و محدودیت­های موجود در شرایط عینی و ذهنی زندگی خود و در راستای فرار از فشارهای الزام­آور هنجارهای اجتماعی موجود، در گسترش تعاملات اجتماعی با دیگرانی که امکان برقراری کنش متقابل با آنان در دنیای واقعی بسیار نادر یا پرهزینه است و در پی جبران فقدان جامعه مدنی گسترده، حوزه عمومی مستقل از دولت و کمرنگ بودن گسترده مشارکت اجتماعی برای آنان در دنیای واقعی و برای دستیابی و تامین نیازهای باقیمانده خود در دنیای واقعی و همچنین به دنبال کسب تجربه‌های جدید و فرصت‌های بیشتر به فضای مجازی روی می‌آورند و زیستن در این فضا را بطور نیمه فعال یا فعال تجربه می‌کنند؛ بنابراين ما در این تحقیق به بررسي نقش شبكه‌هاي اجتماعي مجازي بر هويت فرهنگي و اجتماعی دانشجويان پرداختيم و سوال اصلی این است که آیا شبکه­های اجتماعی بر تغییر هویت فرهنگی و اجتماعی دانشجویان نقش دارند؟ بنابراین متغیرهای هویت اجتماعي، هويت فرهنگي، هويت ديني، حافظه فرهنگي و تاریخی، جغرافیایی  فرهنگي، خط و زبان فارسي، ميراث فرهنگي را مورد بررسی قرار داديم. از روش پیمایشی استفاده كرديم و جامعه آماری دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي دماوند بود و حجم نمونه براساس فرمول كوكران 337 نفر برآورد شد. ابزار اندازه‌گیری و پرسشنامه محقق ساخته بود که بر اساس ضریب آلفای کرونباخ اعتبار آن 811/0 برآورد شد. برای تجزیه و تحلیل داده­های پژوهش از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد و نتایج به دست آمده از آزمون فرضیات و تحلیل رگرسیونی این بود که بین استفاده از شبکه­های اجتماعی و تغییر هویت فرهنگی و هویت اجتماعی دانشجویان رابطه معنا داری وجود دارد.

کلمات کلیدی: شبکه اجتماعی،  هويت اجتماعي، هويت فرهنگي، هویت

 

 

1.‌ مقدمه

امروزه، ما در دوره‌ای از تاریخ به سر می‌بریم که تغییر و تحول دائمی، یک واقعیت انکار ناپذیر و اساسی در زندگی اجتماعی انسان‌ها است. در گذشته، آهنگ تغییرات اجتماعی، نسبتاً کند بوده، و اکثر مردم کم و بیش شیوه­های زندگی گذشتگان خود را دنبال می­کردند. امروزه برعکس، در جهانی متحوّل و دست خوش دگرگونی چشم­گیر و دائمی زندگی می‌کنیم. به طوری که شگفت‌انگیزترین رویداد دنیای معاصر را می‌توان سرعت بی‌سابقه تغییرات اجتماعی دانست. روند تغییرات اجتماعی، چنان سرعت و عمقی یافته که محکم‌ترین عرصه زندگی انسان، یعنی فرهنگ را دچار دگرگونی جدی کرده است. اما آنچه که چنین تغییر و تحولات عمیقی را بوجود آورده و در زمان معاصر، بسیار برجسته و با اهمیت جلوه‌گر شده، دستاوردهای تکنولوژی‌های جدید انسان است. دستاوردهایی که به عنوان تکنولوژی‌های ارتباطی و اطلاعاتی شناخته می­شوند. حال اگر بپذیریم که دگرگونی در تکنولوژی‌های ارتباطی موجب دگرگونی فرهنگی شده است، باید باور کنیم که تکنولوژی‌های جدید ارتباطی، باعث پیدایش بحران فرهنگی می­شوند که با دگرگونی‌های اجتماعی بروز می‌کند. انقلاب ارتباطی و اطلاعاتی قرن بیست و یک را باید بسیار بالاتر از صرفاً الکترونیکی کردن رابطه انسان‌ها دانست. تکنولوژی‌های نوین ارتباطی و اطلاعاتی، با امکان فراهم کردن جامعه شبکه‌ای که به افراد و جوامع در قالب‌های جدید، هویت می‌دهد، قواعد حاکم بر ارتباط و تعامل میان انسان‌ها را نیز نسبت به خود، دیگران و جهان تغییر داده است. بنابراین، این هویت است که در بحران فرهنگی ناشی از شتاب و عمق تغییرات بی وقفه اجتماعی، مسئله‌ساز می­شود (1). هویت مفهومی است که دنیای درونی یا شخصی را با فضای جمعی، اشکال فرهنگی و روابط اجتماعی ترکیب می‌کند. هویت‌ها معناهای کلیدی هستند که ذهنیت افراد را شکل مي‌دهند و مردم به واسطه آنها نسبت به رویکردها و تحولات محیط زندگی خود حساس می­شوند. در جهان مجازی، نوعی ارتباط فکری با افکار دیگران صورت می‌گیرد؛ یعنی اینکه نوعی ارتباط بدون کلام بین انسان‌ها برقرار می‌شود. در واقع تلاش جهان مجازی این است که همه چیز را در جریان الکتریسیته قرار دهد و مقوله‌های جهان واقعی را به شکلی دیجیتالی در آورد. اگر بپذیریم که روند زندگی مردم در قرن حاضر به سوی هر چه بیشتر الکترونیکی شدن است و نیز زندگی الکترونیکی را یک واقعیت در حال شدن بدانیم، آنگاه در خواهیم یافت که هیچ وجهی از وجوه زندگی بشری از تاثیرات این پدیده به دور نخواهد ماند. اگر چه همه اقشار جوامع بشری در سطوح گوناگون از منافع و راحتی زندگی الکترونیک بهره­مند و یا دست کم از آن سخن به میان می­آورند، اما کمتر کسی به آسیب‌های ناشی از همه گیر شدن و فراگیر شدن این پدیده پیچیده و دشوار که ابعاد آن ناشناخته و حیرت انگیز است توجه نشان داده است. حضور در فضای مجازی و استفاده از آن، خصوصاً در کلان شهرهای در حال گذار جهان سومی، چه با انگیزه­های حرفه­ای باشد، چه با انگیزه‌های فراغتی، چه مداوم و پیوسته باشد و چه حاشیه‌ای و مقطعی، بنا به ویژگی‌ها و خصوصیات، امکانات و کارکردهای خاص این فضا، تاثیرات عمیقی بر جنبه­های متفاوت زندگی کاربران به جا می­گذارد. فضای مجازی نیز توانایی این را دارد که به عنوان یک عامل تاثیرگذار در افراد عمل کند و در واقع، به نوعی وابستگی ایجاد کند. یکی دیگر از تاثیرات شبكه‌هاي اجتماعي این است که استفاده از آن، به تدریج جایگزین روابط واقعی انسان‌ها در زندگی روزمره می‌شود. همچنین ابزاری است که از طریق ایجاد و فراهم آوردن فضای مجازی برای ایجاد رابطه، افراد را از دردسر رو به رو شدن با دیگران و قرار گرفتن در وضعیت جهان واقعی رها می‌سازد (2). در ایران، شبكه‌هاي اجتماعي بیشتر فضایی با رنگ و بوی فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دارد. کاربران ایرانی خصوصا جوانان، به علت موانع و محدودیت‌های موجود، در شرایط عینی و ذهنی خود و در راستای فرار از فشارهای الزام‌آور هنجارهای اجتماعی موجود و در جهت گسترش تعاملات اجتماعی با دیگرانی که امکان برقراری کنش متقابل با آنان در دنیای واقعی بسیار نادر و پرهزینه است (چه به­لحاظ اجتماعی، سیاسی و یا حتی اقتصادی) و در پی جبران فقدان جامعه مدنی گسترده، حوزه عمومی مستقل از دولت و کمرنگ بودن گستره مشارکت اجتماعی برای آنان در دنیای واقعی و برای دستیابی و تامین نیازهای مغفول مانده خود در دنیای واقعی و به دنبال کسب تجربه‌های جدید و فرصت‌های بیشتر به فضای مجازی روی آورده و زیستن در این فضا را بطور نیمه فعال و فعال تجربه می‌کنند. این تجارب بسته به میزان عمق و وسعت­شان، موجب تغییراتی در ابعاد مختلف هویت جوانان ایرانی بطور عام و جوانان و دانشجويان  بطور خاص، و متزلزل شدن جدی فرار از واقعیت‌های موجود در اذهان آنان شده و دستیابی به هویتی مدرن را علی رغم شرایط موجود در زندگی آنان، برایشان فراهم می‌آورد و در برخی موارد نیز با کشیده شدن دنباله و تبعات زیستن و تعامل در این فضا، دنیای واقعی هر روزه جوانان و سبک زندگی آنان نیز بطور ملموس تغییر می‌کند.

 بيان مسئله

هويت يکي از پيچيده‌ترين مفاهيم در حوزه علوم انساني و اجتماعي به شمار مي‌رود، پديده‌اي چند وجهي که از مناظر مختلف، مباني و معاني گوناگوني را نمايان مي‌سازد. در يک نگاه کلي مي‌توان هويت را حاصل ديالکتيک نظام ذهني و ساختار اجتماعي و فرهنگي قلمداد نمود، رويکردي که هويت را در کنار غيريت مورد توجه قرار داده و بدين‌سان واحد تحليل خود و ديگري را در حوزه هويت برجسته مي‌سازد، اما وقتي از هويت فرهنگي سخن مي‌گوييم نسبت هويت با مفاهيم پيچيده‌اي چون فرهنگ و مليت، کلافي درهم تنيده را پديدار مي سازد که مفهوم هويت را با رويکردهاي نظري گوناگون مواجه مي‌سازد. اين معنا در مورد ايران از اهميت والايي برخوردار است زيرا منابع هويتي ايراني، اسلامي و غربي هرکدام در دوره‌اي و به نحوي در انباشت هويتي ايرانيان تاثير گذاشته و هويت فرهنگي ايراني معاصر را پديد آورده‌اند. در اين راستا مي‌توان دو رويکرد هويتي را در نظر گرفت: رويکرد توصيفي که ناظر به حال و گذشته است و رويکرد تجويزي يا سياستي که ناظر به سياست‌هاي هويتي است. در رويکرد تجويزي، مولفه‌هاي هويتي مفاهيمي عام، انتزاعي و کلي هستند چرا که اساساً تغيير و تحول هويتي حرکتي تدريجي و البته آرام در نظر گرفته مي‌شود. با لحاظ نمودن اين مبنا در سياست هويتي، مي­توان مولفه‌هاي اصلي هويت فرهنگي ايرانيان را در پنج حوزه تحليل کرد: ديانت، زبان، جغرافياي فرهنگي، تاريخ و حافظه فرهنگي و نظام اجتماعي. هويت يكي از مفاهيم پيچيده و مناقشه برانگيز در علوم انساني و اجتماعي به شمار مي‌رود. شايد از اين حيث كه نمودهاي گوناگون گسترده معنايي آن را گسترده‌تر مي‌سازد. بي شك براي شناخت هويت فرهنگي توجه به رويكردهاي متنوع در اين حوزه كمك شاياني مي‌كند چه اينكه هركدام از اين رهيافت‌ها بخشي از حقيقت اين معنا را متجلي ساخته‌اند؛ روان‌شناسي، جامعه‌شناسي، علوم سياسي، تاريخ، الهيات، فلسفه و غيره هركدام از ظن خود به اين پديده تجه نموده و تعاريف گوناگوني را بر آن مبنا ارائه نموده‌اند.براي تحليل پديده چند وجهي هويت تبيين جهت تحليل اجتناب ناپذير است. در اين راستا چارچوب تئوريك موضوع با توجه به زمينه‌اي كه هويت در آن واقع شده مورد توجه قرار مي‌گيرد. اين مطلب در پسوندهاي هويت كه آن را در طيفي از تضييق و توسعه قرار داده تجلي مي‌يابد. (3). البته هركدام از سطوح هويت با يكدیگر وجوه اشتراك و افتراقي دارند اما طبعاً تدقيق دامنه تحقيق در چنين بستري امكان‌پذير خواهد بود.هويت به عنوان پديده اينكه دامنه آن از خصوصي‌ترين تجليات فردي تا عمومي‌ترين حوزه‌هاي اجتماعي را در بر مي‌گيرد حاصل ديالكتيك خود ديدگري بوده كه در ميان طيفي از شبكه معنايي ذهن و ساختارهاي اجتماعي و فرهنگي در حركتي رفت و برگشتي قرار مي‌گيرد. نسبتي كه ثابت نبوده و هرآن ممكن است تغيير كند، تغييري كه نه تنها از خود بلكه از ديگري نيز ناشي مي‌شود. پيوند ميان فرهنگ و هويت نيز متأثر از همين رابطه ديالكتيكي است تا آنها كه اغلب صاحب نظران براي فرهنگ به واسطه نقش ممتاز آن در نسبت ميان خود و ديگري شأن مستقلي در هويت قائل شده و هويت را نيز پديده‌اي فرهنگي قلمداد مي‌كنند. بدين معنا هويت فرهنگي در مقايسه با ديگر سطوح هويت، اعميت فزاينده‌اي مي‌يابد. هويت فرهنگي ايرانيان نيز پيوسته در رابطه‌اي ديالكتيكي ميان خود و ديگري بوده كه آن را در ميان مثلث منابع هويتي ايراني، اسلامي و غربي قرار داده است. بنابراين در عصري كه اینترنت و شبکه‌های اجتماعی مجازی به بخشی اززندگی طبیعی وعادی مردم درسراسرجهان تبدیل شده‌اند. افراد  روزانه بخش زیادی از زمان خود را صرف گشت وگذار در اینترنت می نمایند وبا عضویت درشبکه های اجتماعی و ایجاد  پروفایل های شخصی به ابرازخویشتن جستجوی اطلاعات ایجادو حفظ رابطه باسایر اعضا تفریح وگذران زمان خود می پردازند. هنگامیکه مفهومی چون رایانه و به تبع آن فضای مجازی وارد یک جامعه می‌شود آثاری فرهنگی را نیزبا خود به آن جامعه می‌آورد و این آثار فرهنگی موارد متعددی را بر جامعه تحمیل می‌کند. این مشخصه مخصوص همه مظاهر تکینک است؛ از مترو و رسانه گرفته تا تلفن همراه و نظایر آن‌ها و از اسم آن گرفته تا خیلی چیزهایی دیگری که به تبع آن وارد جامعه می‌شوند، این مظاهر تکنولوژی هرچه که پیشرفته تر و پیچیده تر باشند، وجه فرهنگی آنها هم پیشرفته‌تر و پیچیده‌تر خواهد بود.از طرفی به دلیل آن که مبدع و مبدا بسیاری از این تکنیک‌ها ما نبوده ایم، نمی‌توانیم کنترل کاملی برآثار آنها اعمال کنیم. ابتدا ما از این تکنولوژی‌ها به عنوان وسایلی برای زندگی بهتر استفاده می‌کنیم اما در بسیاری ازموارد گویی این وسایل آرامش از ما جلو می‌افتند وگاه وابستگی ما به آن‌ها آن قدر زیاد می شود که ما را به دنبال خود می‌کند، اما وقتی سرسلسله تکنولوژی هایی همچون فضای مجازی در دست عده دیگری است قطعا قوانین واصول آن نیز منطبق با فرهنگ آن عده خواهد بود وبه همین دلیل حتما برای آن‌ها آسیب زننده و مضر نیست اما ناهمگونی بارزی که بین فرهنگ آن‌ها به طرف ما می‌آید باخود مسائلی راوارد کندکه مقبول ما نیست. فضای مجازی به دلیل جذابیت فوق‌العاده‌ای که دارد در اولین قدم موجب دوری افراداز یکدیگر و انفکاک افراد در زندگی حقیقی شان می‌شود. درگذشته که خبری از رایانه در محیط زندگی یا کار نبود، افراد در هنگام فراغت از امور کاری عمدتا زمان خود را با یکدیگر می‌گذراندند، اما امروز افراد ازهر فرصتی برای مراجعه به رایانه شخصی یا تبلت خود استفاده می‌کنند و به جای حضور در بین اعضای خانواده یاهمکاران زمان فراغت خودرا نیز در تنهایی سپری می‌کنند. حجم این آسیب از همه آسیب‌های دیگر بیشتر است. امروزه می‌توان برای فضای مجازی یک شخصیت مستقل حقیقی قائل بود، یعنی این فضا را به صورت یک شخص حقیقی تصور نمود‌. وقتی این شخص حقیقی به محیط ما وارد می‌شود عملا اجازه نمی‌دهد که با دیگران هم صحبت شویم و این مهم­ترین و حجیم­ترین لطمه­ای است که فضا به ما وارد می کند. آسیب دوم آنست که در استفاده از فضای مجازی فقط بخش "ورودها " یعنی اطلاعات و مواردی که وارد این فضا می‌کنیم تحت اختیارماست اما "خروجی‌ها" کاملا خارج از اراده ماست و ما از آن‌ها بدون اختیار خود تاثیر  می‌پذیریم .با ملاحظه شرایط خاص جامعه ایران که رشد فناوری‌ها در آن به صورت تراوشی بوده و تغییر و تحولات فناوری یک سویه و از خارج به داخل صورت می‌گیرد و با توجه به نظریه تاخر فرهنگی این شرایط می‌تواند آسیب‌های اجتماعی‌، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی گوناگونی در پی داشته باشد که این امر هوشیاری در برابر شرایط جدید را الزام‌آور می‌نماید. از طرف دیگر وجود پدیده فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی داراری مزایایی است و غفلت از آنها موجب از دست رفتن فرصت‌های بسیاری می‌شود(4). یکی از جنبه‌های مهمی که از فناوری‌های اطلاعاتی- ارتباطی جامعه اطلاعاتی تاثیر می‌پذیرد، هویت است. منابع شکل دهنده هویت در جوامع گذشته از قبل مشخص بود و هویت افراد بیشتر جنبه انتسابی داشت و این امر باعث  می‌شد که افراد یک جامعه از لحاظ امر هویت یابی چندان دستخوش تغییر و دگرگونی واقع نشود. در واقع در گذشته مکان نقش کلیدی در خلق هویت اجتماعی افراد داشت‌؛ چون که افراد در محیط‌های کوچک و بسته زندگی می‌کردند و هویت اجتماعی آنها با ارتباط رودرو با اطرافیان در یک محیط ثابت شکل می‌گرفت. افراد کمتر با دنیای خارج ارتباط داشتند و سنت‌های بومی و محلی بخش اعظم از هویت آنها را شکل می‌داد. اما به دنبال مدرنیته و ظهور و فناوریهای نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی‌، نقش مکان در شکل دهی به هویت بسیار کمرنگ شد. زیرا رسانه‌ها و فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی می‌توانند فرد را از مکان خود او جدا کنند و به جهان پیوند بزنند. در نتیجه افراد با منابع هویت‌یابی متکثری رو به رو هستند و هویت‌یابی شکلی غیر محلی و جهانی پیدا کرده است. با این حال‌، امروزه، ظهور اشکال جدید ارتباط این امکان  را فراهم آورده است که ارائه اطلاعات در بیان خود به شیوه انتخابی‌تری صورت گیرد. بر این اساس‌، می‌توانیم با تکیه بر وسایل ارتباطی جدید، هویت، ویژگی‌های شخصیتی و دیگر عناصر مهم در ارتباطات و تعاملات اجتماعی را آنگونه که می خواهیم، نه آنگونه که هستیم، ارائه دهیم. برای مثال در شبکه‌های اجتماعی مجازی، فرد این امکان را می یابد که هویت کاملا جدید و گاه متعارضی از خود به نمایش گذارد و جنس، سن، علایق، پایگاه اجتماعی- اقصادی، محل سکونت، زبان و حتی تصویر ویژگی‌های ظاهری خود را متفاوت از آنچه هست ارائه کند(5). شبکه‌های اجتماعی اینترنتی به مثابه یکی از بدیع‌ترین تکنولوژی‌های اطلاعاتی و ارتباطی ایجاد شده در قرن بیست و یکم، آن هم نه در کشوررهای نیمه مدرن بلکه در کشوررهای کاملا صنعتی و مدرن در حال تجربه زیستن در انتهای  عصر مدرن یا ابتدای عصرفرا مدرن، دارای خصوصیاتی است که با فرهنگ و سبک زندگی مدرن کاملا قرابت و همخوانی داشته و با آن عجین است. شاید با اندکی اغماض بتوان حضور در شبکه های اجتماعی مجازی را برای ساکنین جوامع در حال گذار یا بهتر بگوییم، در هر حال تجربه ناقص مدرنیته همراه با تجربه سایر رویکردهای موجود سنتی، دینی و ...، در حکم جوازی هرچند کم اعتبار برای ورود مشروط به دنیای مدرن دانست. شبکه‌ای اجتماعی مجازی در ایران به علت کمرنگ بودن کارکردهای اقتصادی و تجاری آن، فضایی بیشتر با رنگ و بوی فرهنگی، اجتماعی و سیاسی است.کاربران ایرانی خصوصا جوانان به علت موانع و محدودیت‌های موجود در شرایط عینی و ذهنی زندگی خود و در راستای فرار از فشارهای الزام آور هنجارهای اجتماعی موجود در گسترش تعاملات اجتماعی با دیگرانی که امکان برقراری کنش متقابل با آنان در دنیای واقعی بسیار نادر یا پرهزینه (‌چه از لحاظ اجتماعی، سیاسی یا حتی اقتصادی‌) است و در پی جبران فقدان جامعه مدنی گسترده، حوزه عمومی مستقل از دولت و کمرنگ بودن گسترده مشارکت اجتماعی برای آنان در دنیای واقعی و برای دستیابی و تامین نیازهای باقیمانده خود در دنیای واقعی، و همچنین به دنبال کسب تجربه های جدبد و فرصت های بیشتر به فضای مجازی روی می‌آورند و زیستن در این فضا را بطور نیمه فعال یا فعال تجربه می‌کنند؛ این تجارب بسته به میزان عمق و وسعتشان موجب بازاندیشی و هویت شخصی جوان ایرانی و متزلزل شدن اذهان آنان شده و دستیابی به هویتی جهانی را علیرغم شرایط موجود در زندگی آنان، برایشان فراهم می‌آورد وحتی در برخی موارد نیز با کشیده شدن هر روزه جوانان به این فضا تبعات زیستن و تعامل و سبک زندگی آنان نیز به طور ملموس و در سطحی انضمامی تغییر می‌کند(6). ما در این تحقیق متغیرهایی چون شبکه های اجتماعی، هویت اجتماعي، هويت فرهنگي، هويت ديني، حافظه فرهنگي و تاریخی، جغرافیایی فرهنگي، خط و زبان فارسي، ميراث فرهنگي را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

مروری بر پژوهش های انجام شده:

پژوهش خدیجه رضایی قادی با عنوان بررسی تاثیر اینترنت بر هویت (مطالعه موردی جوانان شهر تهران) در سال 1391، با استفاده از روش تحقیق پیمایشی و روش نمونه‌گیری خوشه ای چند مرحله‌ای و تصادفی ساده و داده‌های تحقیق خود از طریق تکمیل پرسشنامه توسط 384 نفر از کاربران جوان بین 28-18 در شهر تهران، به این نتیجه رسید که میزان و نوع استفاده از اینترنت، تغییراتی را در ابعاد هویتی (فردی، قومی، ملی و فراملی) کاربران جوان ایجاد کرده است؛ به طوری که باعت تضعیف هویت فردی می‌گردد؛ همچنین استفاده از اینترنت، تقویت هویت قومی را به دنبال دارد و از سوی دیگر، هویت ملی را کمرنگ می­کند و استفاده از اینترنت، باعث تقویت هویت فراملی جوانان می‌شود.

پژوهش عیسی رفیعی با عنوان بررسی تاثیر فضای مجازی بر هویت دینی جوانان در سال94، با استفاده از روش تحقیق پیمایشی و روش نمونه‌گیری خوشه‌ای مکانی و داده‌های تحقیق خود  از طریق تکمیل پرسشنامه توسط جوانان روستائی به این نتیجه رسید که فضای مجازی و شبکه‌های ماهواره‌ای تاثیر زیادی بر هویت دینی جوانان روستایی، تغییر نگرش، باورها و ارزش‌های سازگار فرهنگی و محیطی آنها، و به انفعال کشاندن جوانان در کارکردهای دینی و فرهنگی در جغرافیای زیست اجتماعی آنها در روستا دارد

پژوهش آقای کرامت رنجبر با عنوان بررسی تاثیر استفاده از سایت‌های اینترنتی بر هویت محلی (مطالعه موردی دانشجویان بومی دانشگاه اصفهان) در سال 1390، با استفاده از روش تحقیق پیمایشی و روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، و داده‌های تحقیق خود از طریق تکمیل پرسشنامه توسط 281 نفر از دانشجویان، به این نتیجه رسید که سایت‌های اینترنتی تاثیری بر هویت محلی دانشجویان بومی دانشگاه اصفهان نداشته است.

پژوهش مریم احمدپور با عنوان بازنمایی هویت فرهنگی در فضای مجازی (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه کردستان) در سال 1389، با استفاده از روش تحقیق پیمایشی و روش نمونه گیری تصادفی ساده، و دادههای تحقیق خود از طریق تکمیل پرسشنامه توسط دانشجویان، به این نتیجه رسید که با افزایش حضور در فضای مجازی، هویت‌های دینی، ملی و قومی تضعیف شده و هویت جهانی تقویت می‌گردد. وجود رابطه مستقیم و معنادار هویت جهانی، با حضور در فضای مجازی که در نتایج تحقیق به چشم می‌خورد، بر ناگزیر بودن روند جهانی شدن و نفوذ آن با سرعت شگفت­آور در همه ابعاد دلالت دارد. 

پژوهش معصومه حسین زاده با عنوان بررسی تاثیر اینترنت بر هویت دینی دانشجویان دانشگاه تبریز در سال 1391، با استفاده از روش تحقیق پیمایشی و روش نمونه‌گیری طبقه‌ای، و داده های تحقیق خود از طریق تکمیل پرسشنامه توسط 388 نفر از دانشجویان، به این نتیجه رسید که در بین کاربران، میزان استفاه از اینترنت با ابعاد و نشانه‌های دینداری رابطه معناداری وجود دارد؛ و نوع استفاده از اینترنت دارای رابطه معناداری با مقیاس دینداری برخی از ابعاد دینداری و نشانه‌های آن است. 

نتایج پیشینه تحقیق نشان داد که: میزان و نوع استفاده از اینترنت و فضای مجازی بر هویت کاربران تاثیر گذار است.

لذا با توجه با مسئله اصلی تحقیق و تحقیقات انجام شده بررسی تاثیر شبکه­های اجتماعی بر هویت فرهنگی و اجتماعی جوانان  ضرورت دارد و هدف اصلی این پژوهش شناخت نقش شبکه های اجتماعی بر تغییر هویت فرهنگی و اجتماعی و دینی دانشجویان می باشد.

الگوی نظری تحقیق

نظریه ریچارد جنکینز و هویت اجتماعی

هویت اجتماعی خصلت یا خصیصة همة انسان­ها به عنوان موجوداتی اجتماعی است، و از این لحاظ سرچشمه معنا و تجربه برای مردم است و می‌توان بر این امر صحه گذاشت که هویت بر ساخته می‌شود. از نظر جنکینز هویت اجتماعی یک بازی است که در آن «رو در رو بازی می‌شود»، هویت اجتماعی درک ما از این مطلب است که چه کسی هستیم و دیگران کیستند و از آن طرف، درک دیگران از خودشان و افراد دیگر چیست. از این رو هویت اجتماعی نیز همانند معنا ذاتی نیست، و محصول توافق و عدم توافق است، و می‌توان در باب آن نیز به چون و چرا پرداخت .آگاهی به وجود «خود» و پی بردن به کیستی و هویت خود از خلال ارتباط با دیگر جوامع و مردمان دیگر بوجود می‌آید. بنابراین خودآگاهی دربارة هویت اجتماعی یعنی این‏که معنای انسان بودن چیست، معنای انسان از نوع خاصی بودن چیست، فرد بودن به چه معنا است، و این‏که آیا آدمیان همان هستند که جلوه می‌کنند. معنای هویت‏های اجتماعی در شرایط جهانی و به قول فریدمن در پروسة جهانی دارای شباهت در عین تفاوت هستند. همه ما، تا اندازه‌ای، تحت یک نظام شکوفای جهانی اطلاعات تجارت و حمل و نقل سریع, زندگی می‌کنیم که در آن شباهت های جهانی به همان اندازة تفاوت‏های محلی واضح است.جنکینز در پرورش نظریة هویت اجتماعی‌اش تحت تأثیر اندیشه‌های کسانی چون هربرت مید، اروینگ گافمن و فردریک بارث مردم‌شناس است. جنکینز شکل‌گیری نظریة خویش را به این صورت خلاصه می‌کند. «اگر هویت شرط ضروری برای حیات اجتماعی است، برعکس آن نیز صادق است. هویت فردی که در خویشتنی تجسم یافته - جدا از سپهر اجتماعیِ دیگران معنادار نیست. هویت فردی بر تفاوت و هویت جمعی بر شباهت تأکید دارد (7)

نظریه هویت اِستوارت هال:

از نظر استوارت هال سه رویکرد هویتی را می‌توان از هم تفکیک کرد. رویکرد ذات‌گرای هویت، رویکرد گفتمانی هویت، و رویکرد برساخت گرای هویت؛ که به شرح زیر می‌باشد:

رویکرد ذات‌گرای هویت: رویکرد ذات گرا، جوهری ثابت برای هویت قائل است. این رویکرد، چیزی همیشگی و ابدی را در وجود انسان می بیند که هستی او را معنا می‌دهد و همان است که هویت انسان را تعیین می‌کند. این چیز در همه انسان‌ها هست و در وجود همه آنها ثابت و پابرجاست. بر این اساس، نظریه هویتی مدرن نیز (با توجه به نظریه استوارت هال) ذات گرا است. در کانون این گفتمان، باور به حقیقت جوهر – ماهیت، و قابلیت تقلیل ناپذیری و تغییرناپذیری آن، و به تبع آن اعتقاد به نقش بلامنازع ماهیت، در ساخت و پردازش شخص یا شیئی مشخص نهفته است. تأکید بر مفاهیمی مانند فطرت انسانی در تشکیل هویت نیز در همین رویکرد جای می‌گیرد.

رویکرد گفتمانی هویت: رویکرد دوم، هویت‌ها را دستاورد گفتمآن‌ها می داند. از این منظر، تمام واقعیت های اجتماعی در گفتمآن‌ها زاده شده و شکل می‌گیرند و خارج از گفتمان‌ها وجود ندارند. به این ترتیب، از آنجا که هویت‌ها ریشه در گفتمان‌ها دارند، و گفتمان‌ها متغیر و سیال بوده و حقیقت‌مدار و ذات محور نیستند، اگر شرایط گفتمان دگرگون شود، هویت هم تغییر می‌یابد. بنابراین، هر فردی استعداد برخورداری از چند هویت را دارد. رویکرد گفتمانی، بر چگونگی تولید و سامان یافتن تمایزات و کنش‌های گفتمانی و انکار نقش هر گونه عامل طبیعی، و نیز عامل اجتماعیِ خارج از گفتمان، در شکل گیری و تعریف هویت ها تأکید دارد. نظریه پردازان گفتمانی، بر خلاف رویکرد ذات‌گرا، که می کوشند هویت را امری طبیعی و ثابت جلوه دهند، بر آن هستند که هویت امری تاریخی و محتمل است. از نظر آنها، هویت همانند بسیاری از پدیدههای دیگر، محصول زمان و تصادف است؛ و با منطق یا اصلی فرا تاریخی تعیین نمی شود. همین تاریخی بودن، بر این امر دلالت می‌کند که هویت و معنا تغییر پذیر هستند و مرزی طبیعی برای آنها وجود ندارد. لذا هویت انسان پیوسته در حال تغییر است. کانون رویکرد گفتمانی، زبان است. زبان، امکانات وجود معنادار را تعریف کرده و در عین حال محدود می‌کند.

رویکرد برساخت گرای هویت: رویکرد سوم، هویت را برساخته‌ای اجتماعی می‌داند. بر این اساس، خاستگاه و منبع هویت اجتماعی، مکان و جایی برتر نیست؛ و انسان‌ها نیز آن را در جایی کشف نکرده‌اند، بلکه حاصل شرایط اجتماعی و کنش‌های انسآن‌ها است. از این منظر، معناساز بودن هویت، بر برساختی بودن آن دلالت می‌کند. معنا، خاصیت ذاتی واژهها و اشیاء نیست، بلکه همیشه نتیجه توافق یا عدم توافق است. بنابراین، معنا می‌تواند موضوع قرارداد باشد، و می‌توان بر سرِ آن به مذاکره و گفتگو نشست. پس هویت نیز چیزی طبیعی، ذاتی و از پیش موجود نیست، بلکه همیشه باید ساخته شود.(8)

نظریه جامعه شبکه ای مانوئل کستِلز

مانوئل کستِلز شبکه را مجموعه‌ای از نقاط اتصال یا گرههای به هم پیوسته تعریف می‌کند. نقطه اتصال یا گره، نقطه ای است که در آن، یک منحنی، خود را قطع می‌کند. به عبارتی، شبکه ها مجموعه‌ای از اتصالات میان اجزاء یک واحد اجتماعی هستند. این اجزای شبکه‌ها، روابط درون و بین سطوح، یا واحدهای واقعیت اجتماعی را سازمان مي‌دهند. هر رویکرد شبکه‌ای، در قیاس با واحدهایی که به هم متصل شده‌اند، بر اهمیت روابط تاکید می‌کند. رویکرد سنتی شبکه‌ای، از این موضع به صورت افراطی دفاع می‌کند.این تجزیه و تحلیل اجتماعی شبکه‌ای، پیرو رویکردی است که تاکیدش بر ریخت شناسی گرهها و محل اتصال آنها است؛ تا حدی که ویژگی‌های واحدهای اجتماعی و آنچه که در درون و بین آنها اتفاق می‌افتد را بی‌ارزش تلقی میکند. از نظر کستِلز، شبکه‌ها ریخت اجتماعی جدید جوامع ما را تشکیل مي‌دهند، و گسترش منطق شبکه‌ای، تغییرات چشمگیری در عملیات و نتایج فرآیندهای تولید، تجربه، قدرت و فرهنگ ایجاد می‌کنند. در حالی که شکل شبکه‌ای سازمان اجتماعی، در دیگر زمان‌ها و مکان‌ها نیز وجود داشته است؛ پارادایم (الگوی) نوین تکنولوژی اطلاعات، بنیان مادی گسترش فراگیر آن را در سراسر ساختار اجتماعی فراهم می‌آورد. علاوه بر این، این منطق شبکه‌ای، اراده‌ای اجتماعی ایجاد می‌کند که مرتبه آن از سطح منافع اجتماعی به خصوصی که از طریق شبکه بیان شده است، فراتر است: قدرت جریان‌ها، از جریآن‌های قدرت پیشی می‌گیرند. غیبت یا حضور در شبکه و پویایی هر شبکه، در برابر دیگر شبکه‌ها، منابع حیاتی سلطه و تغییر در جامعه ما هستند: ویژگی جامعه‌ای که به این ترتیب می‌توان آن را به درستی جامعه شبکه‌ای نامید، برتری ریخت اجتماعی بر کنش اجتماعی است. کستِلز معتقد است، شبکه‌ها، ساختارهایی باز هستند که میتوانند بدون هیچ محدودیتی گسترش یابند و نقاط شاخص جدیدی را در درون خود پذیرا شوند، تا زمانی که این نقاط، توانایی ارتباط در شبکه را داشته باشند؛ یعنی مادامی که از مرزهای ارتباطی مشترک (برای مثال، ارزش‌ها یا اهداف کارکردی) استفاده می‌کنند. یک ساختار اجتماعی مبتنی بر شبکه، سیستم بسیار باز و پویایی است که بدون اینکه توازن آن با تهدیدی روبرو شود، توانایی نوآوری دارد. شبکه‌ها ابزار مناسبی برای فعالیت‌های مختلف هستند: برای اقتصاد سرمایه‌داری که مبتنی بر نوآوری، جهانی شدن، و تراکم غیر متمرکز است؛ برای کار، کارگران، و شرکتهای متکی به انعطاف پذیری و قابلیت انطباق؛ برای فرهنگ متکی به ساخت شکنی و تجدید ساختار بی پایان؛ برای حکومتی که با پردازش فوری ارزش ها و حالات عمومی جدید سازگار شده است؛ و نیز برای سازمان اجتماعی که در پی القاء مکان و نابودی زمان است. با این همه، ریخت شناسی شبکه منبع سازماندهی مجدد بنیادین روابط قدرت نیز هست. کلیدهایی که شبکه ها را به یکدیگر متصل می‌کنند (برای مثال، جریآن‌های مالی که کنترل امپراطوری‌های رسانه ای را در دست دارند و بر فرآیندهای سیاسی تأثیر می‌گذارند)، ابزار ممتاز قدرت هستند.

نظریه استفاده و رضامندی الیهو کاتز:

نظریه استفاده و رضامندی ضمن فعال انگاشتن مخاطب بر نیازها و انگیزه های وی، در استفاده از رسانه‌ها تاکید می‌کند؛ و بر آن است که ارزش‌ها، علائق و نقش اجتماعی مخاطبان مهم است؛ و مردم براساس این عوامل، آنچه را که می‌خواهند ببینند و بشنوند، انتخاب میکنند. یکی از مفاهیم و مفروضات اصلی نظریه استفاده و رضامندی، فعال بودن مخاطب است. به این معنا که، مخاطب در استفاده از رسانه ها به دنبال رفع نیازها و کسب رضامندی است، و باور دارد که انتخاب رسانه، رضامندی مورد نظرش را تامین می‌کند. پژوهشگران رویکرد استفاده و رضامندی، ابعاد و شاخص های فعال بودن مخاطب را:1-عمدی بودن2- انتخابی بودن 3-درگیر شدن 4-سودمندی ذکر کرده‌اند. تعمدی بودن، استفاده هدفمند و برنامه‌ریزی شده از رسانه و نشانه ارتباط میان فعالیت ارتباطی و انگیزه‌های روی آوردن به رسانه است. انتخابی بودن، به معنی آگاهانه، در معرض استفاده از رسانه ها قرار گرفتن است. انتخابی بودن همچنین، استفاده از رسانه یا رضامندی مورد انتظار، از مصرف رسانه نیز تعریف شده است. درگیر شدن، یعنی اینکه محتوای خاصی از رسانه، با مخاطب ارتباط فردی دارد. به عبارت دیگر، منظور از پردازش روانشناختی محتوای رسانه است.منظور از سودمندی، بهره اجتماعی یا روانشناختی استفاده کننده از رسانه است.

نظریه کاشت جرج گربنِر

گربنر و همکارانش می‌گویند: کاشت، یک فراگرد بی سمت و سو نیست، بلکه شبیه فراگرد جاذبه‌ای است. هر گروه از بینندگان، ممکن است در جهت متفاوتی تلاش کنند، اما همه گروهها تحت تاثیر جریان مرکزی واحدی هستند. ندر نظریه کاشت، تاثیر رسانه ها به این معنا است که تولید یا آفرینش بعضی از مجموعه دیدگاهها و باورها را می‌توان با تماس فزاینده و پایدار با دنیای رسانه ها توجیه کرد. محققان کاشت به منظور ارائه دیدگاه خود درباره رسانه‌ها به عنوان نافذ فرهنگی، به فرآیند چهار مرحله‌ای اشاره می‌کنند: آنها نخستین مرحله را، تحلیل نظام پیام می‌نامند؛ یعنی تحلیل و ارزیابی تصاویر، مضامین، ارزش‌ها و نقش‌هایی که به طور مستمر و مکرر از طریق رسانه‌ها منعکس می‌شود. دومین مرحله، تنظیم پرسش‌هایی درباره کمّ و کیف واقعیات اجتماعی از دید بینندگان است.سومین مرحله، مطالعه مخاطبان به منظور بررسی میزان استفاده آنها از برنامه‌های رسانه‌ای است. در نهایت مرحله چهارم، به مقایسه مفهوم سازی مخاطبان پُرمصرف و کم مصرف از واقعیت‌های اجتماعی می‌پردازد. طبق نظر گربنر، ارتباطات، تعامل از طریق پیام‌ها است؛ یک فرآیند متمایز انسانی آفریننده محیط نمادینی است که هم فرهنگ را می‌سازد و هم تحت هدایت آن محیط است. بنابراین، ارتباطات جمعی - تولید انبوه محیط نمادین - بر قدرت سیاسی و فرهنگی دلالت دارد؛ قدرت خلق پیام هایی که آگاهی جمعی را کِشت می‌کند، اما این عمل، خود یک فرآیند دو سویه است: حق تولید پیام از قدرت اجتماعی نشأت می‌گیرد؛ اما احتمال دارد که قدرت اجتماعی از طریق حق تولید پیام به دست آید. گربنر معتقد است، کاشت در وهله نخست، درباره فرآیند فرهنگیِ داستان‌گویی است. (9)

هويت فرهنگي و اجتماعی

هويت فرهنگي ايرانيان را در دو سطح منابع و مؤلفه‌هاي هويتي و با دو رويكرد متناظر توصيفي و تجويزي مورد توجه قرار داد:الف) رويكرد توصيفي: اگرچه منابع سه گانه ايراني، اسلامي و غربي در هويت فرهنگي ايرانيان به مثابه لايه‌اي فشرده در هم‌تنيده و تجليات فرهنگي متنوعي را در فرهنگ مادي و معنوي ايرانيان پديد آورده است مع‌الوصف نسبت ميان منابع هويتي و اثر بخشي آن متوازن و يكسان نبوده است. از اين حيث ايرانيت ايرانيان طول تاريخي گسترده‌تري را در خود اختصاص داده است. اسلاميت و تشيع در حافظه تاريخي ايرانيان جزء رسوما فعال شده و عملاً به هسته سخت هويت مبدل گشته و از سوي ديگر معاصريت متأثر از موجه منبع غربي ني جزء لايه‌سطحي هويت بوده و به حافظه تارخي و رسوبات سخت فرهنگي ايرانيان نپيوسته است.

ب) رويكرد تجويزي: مؤلفه‌هاي هويت فرهنگي و اجتماعی متأثر از منابع سه گانه ايراني، اسلامي و غربي است ولي تأثر آن با توجه به نسبت ميان منابع و مؤلفه‌هاي هويتي متفاوت است. بدين معنا رويكرد تجويزي يا همان سياست هويتي نيز سطحي متفاوت از سياست فرهنگي را متجلي مي‌سازد. چه اينكه سياست فرهنگي ناظر به عناصر جزئي و عيني فرهنگ است اما سياست هويتي عناصر و مفاهيم انتزاعي، كلي و عمومي را كه غالباً در چشم انداز سياسي ملحوظ مي‌شود. مد نظر قرار مي‌دهد.

 از اين حيث مي‌توان مؤلفه‌هاي هويت فرهنگي ايرانيان ر در پنج حوزه با لحاظ كردن زير مؤلفه‌هاي آنها تقسيم‌بندي كرد:زبان (نوشتاري و گفتاري)، ديانت (دين و مذهب)، جغرافياي فرهنگي، تاريخ و حافظه فرهنگي (ميراث مادي و ميراث معنوي)، معرفتی و شناختی ،نظام اجتماعي (نظام آموزشي، نظام خانواده، نظام اقتصادي، نظام فرهنگي، نظام سياسي و حقوقي)

·       فرضيه‏هاي تحقیق:

فرضيه اصلي: به نظر مي‌رسد بين استفاده از شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر تلفن همراه و هويت فرهنگي و اجتماعی  دانشجويان دانشگاه رابطه معنا داري وجود دارد.

فرضيات فرعي:

1-                      به نظر می‌رسد بين استفاده از شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر تلفن همراه و دیانت هويت ديني دانشجويان دانشگاه رابطه معنا داري وجود دارد.

2-                      به نظر مي‌رسد بين استفاده از شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر تلفن همراه و عنصر معرفتی و شناختی دانشجويان دانشگاه رايطه معنا داري وجود دارد؟

3-                      به نظر می‌رسد بين استفاده از شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر تلفن همراه و علاقه به همکاری اجتماعی دانشجويان دانشگاه رابطه معنا داري وجود دارد.

4-                      به نظر می‌رسد  بين استفاده از شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر تلفن همراه و توجه به اعتقادات فردی دیگران در  دانشجويان دانشگاه رابطه معنا داري وجود دارد.

5-                      به نظر می‌رسد بين استفاده از شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر تلفن همراه و عنصر عاطفی و احساسی دانشجويان دانشگاه رابطه معنا داري وجود دارد.

6-                      به نظر می‌رسد بين استفاده از شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر تلفن همراه و   اعتقاد به احترام گذاشتن به فکر و نظر دیگران در دانشجويان دانشگاه رابطه معنا داري وجود دارد.

7-                      به نظر می‌رسد بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه و علاقه به جغرافیای فرهنگی در دانشجویان دانشگاه رابطه معناداری وجود دارد.

8-                      به نظر می‌رسد بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه و علاقه به تاریخ و حافظه فرهنگی در دانشجویان دانشگاه رابطه معناداری وجود دارد.

9-                      به نظر می‌رسد بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه علاقه به میراث فرهنگی در دانشجویان دانشگاه رابطه معناداری وجود دارد.

img0 

شکل 1: مدل مفهومی تحقیق

2.‌ روش پژوهش

در این پژوهش، با توجه به شرایط و موضوع مورد بررسی از روش توصیفی-پیمایشی استفاده شده است. پیمایش، روشی در پژوهش اجتماعی است که در واقع توصیف نگرش و رفتار جمعیتی بر اساس نمونه‌ای تصادفی بوده و معرف افراد آن جمعیت است که پاسخ به یک سری سوالات در این نوع روش مطرح است. روش پیمایشی، عام ترین نوع روش در پژوهش‌های اجتماعی بوده و روشی برای گردآوری داده‌ها است که در آن، از گروه‌های معینی از افراد خواسته می‌شود تا به تعدادی پرسش که در اختیارشان قرار داده می‌شود، پاسخ دهند. این پاسخ‌ها، مجموعه اطلاعات پژوهش را تشکیل مي‌دهند. در پژوهش‌های پیمایشی، علاوه بر توصیف اطلاعات بدست آمده، به تبیین آنها نیز پرداخته می‌شود.

جامعه آماری

جامعه آماری در این پژوهش، دانشجويان ارشد و دكتراي دانشگاه آزاد اسلامي واحد دماوند است که تعداد انها 2730 نفرمي‌باشد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 337 نفر انتخاب شد.

روش نمونه‌گیری

در نمونه‌گيري طبقه‌اي، حجم نمونه (n) را به روش‌هاي مختلف مي‌توان ميان طبقه‌ها تقسيم كرد. ساده‌ترين روش، تقسيم مساوي تعداد نمونه ميان طبقه‌ها می‌باشد. یکی دیگر از روش‌ها، شامل: روش انتساب متناسب می‌باشد که در این روش به تناسب حجم هر طبقه، حجم نمونه در آن طبقه تعيين مي‌شود.

ابزار گردآوری داده‌ها

در این پژوهش، مانند اغلب پژوهش‌های پیمایشی، از پرسشنامه استفاده شده است. این پرسشنامه، حاوی سوالاتی متشکل از مولفه‌های متغیر مستقل و وابسته میباشد که برای کسب نظرات حجم نمونه انتخاب شده، به صورت پنج گزینه ای (با طیف لیکرت) طراحی شده است.

 روایی (اعتبار) درونی

روایی (اعتبار) درونی، قابلیت ابزار مورد نظر را در اندازه‌گیری هدف ارزیابی می‌کند؛ که در این پژوهش برای ارزیابی ابزار اندازه‌گیری، از روایی (اعتبار) محتوایی و سازه‌ای حداقل مقدار CVR برای تأیید تطابق پرسش‌ها و متغیرهای مورد بررسی پژوهش، توسط تعداد پنج متخصص (تعداد حداقل مورد نیاز) براساس فرمول فوق و "جدول تصمیم گیری در مورد CVR" برابر با 0.99 در نظر گرفته شده است؛ براساس جدول و طی نتایج حاصل از نظر متخصصان به سوال های پرسشنامه، از تعداد 30 سوال پرسشنامه، تعداد 6 سوال مورد تایید یک نفر از متخصصان قرار نگرفت و با توجه به اینکه مقدار CVR این سوال‌ها کوچکتر از مقدار CVR استاندارد (0.99) "جدول تصمیم گیری در مورد CVR" بدست آمد، لذا از سوال‌های پرسشنامه حذف شدند. بنابراین روایی محتوایی پرسشنامه به روش کمّی (CVR) ، با تعداد 24 سوال مورد تأیید قرار گرفت.

ب) روایی سازه‌ای: اعتبار سازه‌ای  در بر گیرنده بافت نظری است که سوال (سنجه)‌های مورد نظر برای انجام پژوهش، از آن گرفته می‌شود. اعتبار سازه‌ای، به کل برنامه تحقیق و به چارچوب نظری آن مربوط می‌شود. چارچوب نظری، به روابط علّی به دست آمده از یک پژوهش خاص و مناسب بودن سوال (سنجه)‌های مورد استفاده، برای روشن کردن آن روابط اعتبار می‌بخشد (رایف، لیسی، و فیکو 165،1381). با توجه به اینکه سوال‌های مورد استفاده در ابزار اندازه‌گیری پژوهش، برگرفته از چارچوب نظری می‌باشد، و به منظور روشن نمودن روابط علّی مولفه‌های برآمده از متغیر مستقل و وابسته طراحی شده است، بنابراین دارای اعتبار سازه‌ای می‌باشند. با توجه به توضیحات ارائه شده در فوق، و همچنین جدول رابطه بین نظریه‌ها و متغیرهای پژوهش اعتبار سازه‌ای سوال‌های مربوط به متغیرهای مورد بررسی مرتبط با موضوع پژوهش "در پرسشنامه" به شرح زیر می‌باشد:

·       الف) در سوال‌های10، 9، 8، 7، 6، 5  که از مولفه‌های متغیر استفاده از شبکه اجتماعی می‌باشند، از نظریه‌های جامعه شبکه‌ای مانوئل کستلز، و کاشت جرج گربنر استفاده شده است.

·       در سوال‌های 5،6،7،8 ، که از مولفه‌های متغیر هویت اجتماعی میباشند، از نظریه‌های هویت اجتماعی ریچارد جنکینز و ساخت‌یابی آنتونی گیدنز استفاده شده است.

·       پ). در سوال‌های 11،12 پرسشنامه که از مولفه‌های متغیر ميراث فرهنگي می‌باشند، از شاخص‌هاي شوراي عالي انقلاب فرهنگي استفاده شده است.

·       ت). در سوال‌هاي 3،13،14 ، پرسشنامه که از مولفه‌های متغیر خط و زبان فارسي می‌باشند، از  شاخص‌هاي شوراي عالي انقلاب فرهنگي استفاده شده است.

·       ث) در سوال‌های 15،16،17،18 که از مولفه‌های متغیر هویت دینی می‌باشند، از نظریه هویت اجتماعی ریچارد جنکینز استفاده شده است.

·       ج)  در سوال‌های 19،20،21،4 که از مولفه‌های متغیر جغرافياي فرهنگي می‌باشند، از نظریه لافيتو يا لري استفاده شده است.

·       چ) در سوال‌های 22،23،24 که از مولفه‌های متغیر حافظه فرهنگي و تاريخي می‌باشند، از نظریه ساخت اجتماعی واقعیت پیتر برگر و توماس لاکمن استفاده شده است.

روش پایایی (قابلیت اعتماد) ابزار اندازه گیری

یکی از روش‌ که برای محاسبه ضریب قابلیت اعتماد (پایایی) استفاده مي‌شود، روش آلفای کرونباخ است.

جدول 1.نتایج ضریب آلفای کرونباخ ابزار اندازه گیری

متغیرها

ضریب آلفا

نقش شبکه‌های اجتماعی

۰.۸۱۱

دیانت هویت دینی

۰.۸۰۷

خط و زبان فارسی

۰.۸۹۱

جغرافیای فرهنگی

۰.۸۱۲

هویت اجتماعی

۰.۸۰۲

میراث فرهنگی

۰.۸۱۳

عنصر معرفتی و شناختی

۰.۸۴۰

حافظه فرهنگی و تاریخی

۰.۸۳۱

روش تجزیه و تحلیل داده­ها

با توجه به هدف‌ها، فرضیه‌هاو سطح سنجش متغیرها از آمار توصیفی نظیر مشخص کننده‌های مرکزی و پراکندگی و آمار استنباطی نظیر آزمون کولموگروف-اسمیرنف (برای بررسی نرمال بودن توزیع داده­ها) و ضریب همبستگی و رگرسیون خطی ساده استفاده شده است. هم چنین نتایج آزمون کولموگروف-اسمیرنف نشان داد، توزیع دادهها نرمال بوده است. از این‌رو از آزمون‌های آماری پارامتریک بهره گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از بسته نرم افزاری spss استفاده شده است. 

3.‌ یافته­های پژوهش

فرضیه اصلی: به نظر می‌‌رسد بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با هویت فرهنگی و اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد. برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با هویت فرهنگی و اجتماعی دانشجویان معادل ۰.۳۶۰ است.هم چنین ضریب تعیین (R2) نشان می‌دهد که این عوامل ۱۲.۹ درصد از واریانس هویت فرهنگی و اجتماعی دانشجویان را تبیین می‌کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته ( R2.adj) به ۱۲.۷درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با ۴۹.۷۸۷ است با سطح معنی داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می باشد.

جدول 2.خلاصه مدل رگرسیونی و ANOVA

ضریب همبستگی (R)

۰.۳۶۰

ضریب تعیین(R2)

۰.۱۲۹

ضریب تعیین تعدیل یافته (R2.adj=0.422)

۰.۱۲۷

خطای معیار(S.E)

۴.۲۷۵۳۸

تحلیل واریانس(ANOVA)

۴۹.۷۸۷

سطح معنی داری(Sig)

۰.۰۰۱

 

 

 

 

 

فرضیه پژوهشی: به نظر می­رسد بین استفاده از شبکه های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه مبتنی بر تلفن همراه با دیانت هویت دینی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد.

برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با دیانت هویت دینی دانشجویان معادل ۰.۳۹۸ است. هم چنین ضریب تعیین (R2) نشان می دهد که این عوامل ۱۵.۸ درصد از واریانس دیانت هویت دینی دانشجویان را تبیین می‌کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته ( R2.adj) به ۱۵.۶درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی‌تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با ۶۲.۸۸۷ است با سطح معنی‌داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می‌باشد.

جدول 3. خلاصه مدل رگرسیونی و ANOVA

ضریب همبستگی (R)

۰.۳۹۸

ضریب تعیین(R2)

۰.۱۵۸

ضریب تعیین تعدیل یافته(R2.adj=0.422)

۰.۱۵۶

خطای معیار(S.E)

۰.۸۷۸۸

تحلیل واریانس(ANOVA)

۶۲.۸۸۷

سطح معنی داری(Sig)

۰.۰۰۱

فرضیه  پژوهشی: به نظر می‌رسد، بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با عنصر معرفتی و شناختی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد.

برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با عنصر معرفتی و شناختی دانشجویان معادل ۰.۲۶۲ است.هم چنین ضریب تعیین (R2) نشان می‌دهد که این عوامل ۶.۸ درصد از واریانس عنصر معرفتی و شناختی در بین دانشجویان را تبیین می کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته ( R2.adj) به ۶.۶درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی‌‌تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با ۲۴.۵۹۹ است با سطح معنی داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می‌باشد.

جدول 4. خلاصه مدل رگرسیونی و ANOVA

ضریب همبستگی (R)

۰.۲۶۲

ضریب تعیین(R2)

۰.۰۶۸

ضریب تعیین تعدیل یافته (R2.adj=0.422)

۰.۰۶۶

خطای معیار(S.E)

۱.۰۲۴۰۶

تحلیل واریانس(ANOVA)

۲۴.۵۹۹

سطح معنی داری(Sig)

۰.۰۰۱

فرضیه  پژوهشی: به نظر می­رسد، بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با علاقه به همکاری اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد. برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با علاقه به همکاری اجتماعی دانشجویان معادل ۰.۲۱۷ است.هم چنین ضریب تعیین (R2) نشان می‌دهد که این عوامل ۴.۷ درصد از واریانس علاقه به همکاری اجتماعی دانشجویان را تبیین می کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته ( R2.adj) به ۴.۴درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با ۱۶.۴۸۸ است با سطح معنی داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می‌باشد.

جدول 5. خلاصه مدل رگرسیونی و ANOVA

ضریب همبستگی (R)

۰.۲۱۷

ضریب تعیین(R2)

۰.۰۴۷

ضریب تعیین تعدیل یافته (R2.adj=0.422)

۰.۰۴۴

خطای معیار(S.E)

۱.۰۱۶۴۱

تحلیل واریانس(ANOVA)

۱۶.۴۸۸

سطح معنی داری(Sig)

۰.۰۰۱

فرضیه  پژوهشی: به نظر می‌رسد، بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با توجه به اعتقادات فردی دیگران در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد. برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با توجه به اعتقادات فردی دیگران در دانشجویان معادل ۰.۲۷۹ است.هم چنین ضریب تعیین (R2) نشان می‌دهد که این عوامل ۷.۸ درصد از واریانس توجه به اعتقادات فردی دیگران در دانشجویان را تبیین می‌کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته ( R2.adj) به ۷.۵درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با۲۸.۲۴۸ است با سطح معنی داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می‌باشد.

جدول 6. خلاصه مدل رگرسیونی و ANOVA

ضریب همبستگی (R)

۰.۲۱۷

ضریب تعیین(R2)

۰.۰۴۷

ضریب تعیین تعدیل یافته (R2.adj=0.422)

۰.۰۴۴

خطای معیار(S.E)

۱.۰۱۶۴۱

تحلیل واریانس(ANOVA)

۲۸.۲۴۸

سطح معنی داری(Sig)

۰.۰۰۱

فرضیه  پژوهشی: به نظر می‌رسد، بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با عنصر عاطفی و احساسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد. برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با عنصر عاطفی و احساسی دانشجویان معادل ۰.۲۰۴ است.هم چنین ضریب تعیین (R2) نشان می دهد که این عوامل ۴.۲ درصد از واریانس عنصر عاطفی و احساسی دانشجویان را تبیین می کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته ( R2.adj) به ۳.۹درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با ۱۴.۵۰۶ است با سطح معنی داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می‌باشد.

جدول 7.خلاصه مدل رگرسیونی و ANOVA

ضریب همبستگی (R)

۰.۲۰۴

ضریب تعیین(R2)

۰.۰۴۲

ضریب تعیین تعدیل یافته (R2.adj=0.422)

۰.۰۳۹

خطای معیار(S.E)

۱.۰۴۷۵۸

تحلیل واریانس(ANOVA)

۱۴.۵۰۶

سطح معنی داری(Sig)

۰.۰۰۱

فرضیه  پژوهشی: به نظر می‌رسد بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با اعتقاد به احترام گذاشتن به فکر و نظر دیگران در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد. برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با اعتقاد به احترام گذاشتن به فکر و نظردیگران در بین دانشجویان معادل ۰.۲۶۱ است. همچنین ضریب تعیین (R2) نشان می‌دهد که این عوامل ۶.۸ درصد از واریانس بعد اعتقاد به احترام گذاشتن به فکر و نظر دیگران در بین دانشجویان را تبیین می‌کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته ( R2.adj) به ۶.۶درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی‌تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با ۲۴.۵۷۵ است با سطح معنی داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می‌باشد.        

جدول 8. خلاصه مدل رگرسیونی و ANOVA

ضریب همبستگی (R)

۰.۲۶۱

ضریب تعیین(R2)

۰.۰۶۸

ضریب تعیین تعدیل یافته (R2.adj=0.422)

۰.۰۶۶

خطای معیار(S.E)

۰.۹۷۹۷۰

تحلیل واریانس(ANOVA)

۲۴.۵۷۵

سطح معنی داری(Sig)

۰.۰۰۱

فرضیه پژوهشی: به نظر می‌رسد بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با علاقه به جغرافیای فرهنگی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد. برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با علاقه به جغرافیای فرهنگی در بین  دانشجویان معادل ۰.۳۵۱ است. همچنین ضریب تعیین (R2) نشان می‌دهد که این عوامل ۱۲.۳ درصد از واریانس بعد علاقه به جغرافیای فرهنگی در بین دانشجویان را تبیین می‌کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته ( R2.adj) به ۱۲.۱ درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی‌تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با ۴۷.۰۷۲ است با سطح معنی‌داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می‌باشد.

جدول9. مدل رگرسیونی و ANOVA

ضریب همبستگی (R)

۰.۳۵۱

ضریب تعیین(R2)

۰.۱۲۳

ضریب تعیین تعدیل یافته (R2.adj=0.422)

۰.۱۲۱

خطای معیار(S.E)

۰.۸۱۳۵۴

تحلیل واریانس(ANOVA)

۴۷.۰۷۲

سطح معنی داری(Sig)

۰.۰۰۱

فرضیه پژوهشی: به نظر می‌رسد بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با علاقه به تاریخ و حافظه فرهنگی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد. برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با علاقه به تاریج و حافظه فرهنگی در بین دانشجویان معادل ۰.۱۸۶ است. همچنین ضریب تعیین (R2) نشان می‌دهد که این عوامل ۳.۴ درصد از واریانس علاقه به تاریخ و حافظه فرهنگی در بین دانشجویان را تبیین می‌کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته ( R2.adj) به ۳.۲درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با ۱۱.۹۴۶ است با سطح معنی داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می‌باشد.

جدول 10. خلاصه مدل رگرسیونی و ANOVA

ضریب همبستگی (R)

۰.۱۸۶

ضریب تعیین(R2)

۰.۰۳۴

ضریب تعیین تعدیل یافته (R2.adj=0.422)

۰.۰۳۲

خطای معیار(S.E)

۰.۹۶۰۶۴

تحلیل واریانس(ANOVA)

۱۱.۹۴۶

سطح معنی داری(Sig)

۰.۰۰۱

فرضیه پژوهشی: به نظر می‌رسد بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با علاقه به میراث فرهنگی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد. برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با علاقه به میراث فرهنگی دانشجویان معادل ۰.۲۷۹ است. همچنین ضریب تعیین (R2) نشان می‌دهد که این عوامل ۷.۸درصد از واریانس علاقه به میراث فرهنگی در بین دانشجویان را تبیین می‌کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته ( R2.adj) به ۷.۵ درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با ۲۸.۲۴۸است با سطح معنی‌داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می‌باشد.

جدول 11.خلاصه مدل رگرسیونی و ANOVA

ضریب همبستگی (R)

۰.۲۷۹

ضریب تعیین(R2)

۰.۰۷۸

ضریب تعیین تعدیل یافته (R2.adj=0.422)

۰.۰۷۵

خطای معیار(S.E)

۰.۸۸۰۷۳

تحلیل واریانس(ANOVA)

۲۸.۲۴۸

سطح معنی داری(Sig)

۰.۰۰۱

4. بحث و نتیجه­گیری

در این مطالعه متغیرهای نقش شبکه­های اجتماعی و هویت فرهنگی  و هویت اجتماعی دانشجویان مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج به دست آمده ازیافته­های توصیفی: از مجموع دانشجویان مورد مطالعه، ۵۹ نفر(۱۷.۵درصد) مدت زمان عضویت آنان در شبکه اجتماعی کمتر از ۲ سال، ۶۴ نفر(۱۹ درصد) از آنان دارای دو سال مدت زمان عضویت، ۷۳ نفر(۲۱.۷ درصد) دارای سه سال مدت زمان عضویت، ۸۷ نفر(۲۵.۸ درصد) دارای چهار سال مدت زمان عضویت و ۵۴ نفر (۱۶درصد) دارای بیش از چهار سال مدت زمان عضویت در شبکه های اجتماعی داشته اند. همچنین از مجموع دانشجویان مورد مطالعه، ۷۳نفر(۲۱.۷درصد) مدت زمان استفاده آنان در شبکه اجتماعی کمتر از ۲ سال، ۵۳ نفر(۱۵.۷درصد) از آنان دارای دو سال مدت زمان استفاده،۷۳ نفر(۲۱.۷ درصد) دارای سه سال مدت زمان استفاده، ۵۶ نفر(۱۶.۶ درصد) دارای چهار سال مدت زمان استفاده و ۸۲ نفر (۲۴.۳درصد) دارای بیش از چهار سال مدت زمان استفاده در شبکه‌های اجتماعی داشته اند. 

فرضیه  اصلی: به نظر می‌رسد بین استفاده از شبکه های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با هویت فرهنگی و اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد. برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با هویت فرهنگی و اجتماعی دانشجویان معادل ۰.۳۶۰ است.هم چنین ضریب تعیین (R2) نشان می دهد که این عوامل ۱۲.۹ درصد از واریانس هویت فرهنگی و اجتماعی دانشجویان را تبیین می کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته ( R2.adj) به ۱۲.۷درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی‌تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با ۴۹.۷۸۷ است با سطح معنی داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می باشد.نتایج نشان می‌دهد، شبکه‌های اجتماعی بر هویت فرهنگی و اجتماعی دانشجویان با سطح معنی داری %1 تاثیر داشته است. این فرضیه با نتیجه پژوهش خانم خدیجه رضایی قادی بررسی تاثیر اینترنت بر هویت (مطالعه موردی جوانان شهر تهران) (1396)همسو می باشد.

1.       به نظر می‌رسد بین استفاده از شبکه های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه مبتنی بر تلفن همراه با دیانت هویت دینی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد. برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با دیانت هویت دینی دانشجویان معادل ۰.۳۹۸ است.هم چنین ضریب تعیین (R2) نشان می‌دهد که این عوامل ۱۵.۸ درصد از واریانس دیانت هویت دینی دانشجویان را تبیین می‌کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته (‌R2.adj) به ۱۵.۶درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی‌تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با ۶۲.۸۸۷ است با سطح معنی داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی ‌  می‌باشد. نتایج نشان داد که شبکه‌های اجتماعی بر دیانت هویت دینی با سطح معنی داری %1 تاثیر داشته است. .نتیجه این فرضیه با تحقیق خانم معصومه حسین زاده تحت عنوان بررسی تاثیر اینترنت بر هویت دینی دانشجویان دانشگاه تبریز در سال 1391، همسو می باشد.

2.       به نظر می‌رسد، بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با عنصر معرفتی و شناختی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد. برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با عنصر معرفتی و شناختی دانشجویان معادل ۰.۲۶۲ است.هم چنین ضریب تعیین (R2) نشان می‌دهد که این عوامل ۶.۸ درصد از واریانس عنصر معرفتی و شناختی در بین دانشجویان را تبیین می کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته ( R2.adj) به ۶.۶درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با ۲۴.۵۹۹ است با سطح معنی‌داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می باشد.نتایج نشان داد که شبکه‌های اجتماعی بر عنصر معرفتی و شناختی با سطح معنی‌داری %1 تاثیر داشته است. . نتیجه این فرضیه با تحقیق خانم معصومه حسین زاده تحت عنوان بررسی تاثیر اینترنت بر هویت دینی دانشجویان دانشگاه تبریز در سال 1391، همسو می باشد.

3.       به نظر می‌رسد، بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با علاقه به همکاری اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد. برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با علاقه به همکاری اجتماعی دانشجویان معادل ۰.۲۱۷ است.هم چنین ضریب تعیین (R2) نشان می‌دهد که این عوامل ۴.۷ درصد از واریانس علاقه به همکاری اجتماعی دانشجویان را تبیین می‌کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته (R2.adj) به ۴.۴درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی‌تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با ۱۶.۴۸۸ است با سطح معنی داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می باشد.نتایج نشان داد که شبکه‌های اجتماعی بر علاقه به همکاری اجتماعی دانشجویان با سطح معنی داری %1 تاثیر داشته است. نتیجه ان با پژوهش خانم نسرین عبیدی بررسی تاثیر استفاده از اینترنت بر شکل گیری هویت اجتماعی دانشجویان دانشگاه کاشان در سال 1392، همسو می باشد.

4.       به نظر می‌رسد، بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با توجه به اعتقادات فردی دیگران در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد. برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با توجه به اعتقادات فردی دیگران در دانشجویان معادل ۰.۲۷۹ است. همچنین ضریب تعیین (R2) نشان می‌دهد که این عوامل ۷.۸ درصد از واریانس توجه به اعتقادات فردی دیگران در دانشجویان را تبیین می‌کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته ( R2.adj) به ۷.۵درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی‌تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با۲۸.۲۴۸ است با سطح معنی‌داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می باشد.نتایج نشان داد که ،شبکه‌های اجتماعی بر توجه به اعتقاد فردی دیگران با سطح معنی داری %1 تاثیر داشته است. این نتیجه با تحقیق آقای داود میرمحمدی تحت عنوان بررسی تاثیر فضای مجازی بر هویت ملی ایرانیان (مطالعه موردی در شهر تهران) در سال 1390،همسو می باشد.

5.       به نظر می‌رسد، بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با عنصر عاطفی و احساسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد. برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با عنصر عاطفی و احساسی دانشجویان معادل ۰.۲۰۴ است.هم چنین ضریب تعیین (R2) نشان می‌دهد که این عوامل ۴.۲ درصد از واریانس عنصر عاطفی و احساسی دانشجویان را تبیین می‌کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته ( R2.adj) به ۳.۹درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی‌تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با ۱۴.۵۰۶ است با سطح معنی‌داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می‌باشد. نتایج نشان داد که ،شبکه‌های اجتماعی بر عنصر عاطفی و احساسی در دانشجویان با سطح معنی داری %1 تاثیر داشته است. این نتیجه با تحقیق خانم مریم احمدپور تحت عنوان بازنمایی هویت فرهنگی در فضای مجازی در سال 98 همسو می باشد.

6.       فرضیه  پژوهشی: به نظر می‌رسد بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با اعتقاد به احترام گذاشتن به فکر و نظر دیگران در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد. برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با اعتقاد به احترام گذاشتن به فکر و نظردیگران در بین دانشجویان معادل ۰.۲۶۱ است. همچنین ضریب تعیین (R2) نشان می‌دهد که این عوامل ۶.۸ درصد از واریانس بعد اعتقاد به احترام گذاشتن به فکر و نظردیگران در بین دانشجویان را تبیین می‌کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته ( R2.adj) به ۶.۶درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی‌تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با ۲۴.۵۷۵ است با سطح معنی‌داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می باشد.نتایج نشان داد که،شبکه های اجتماعی بر بعد اعتقاد به احترام گذاشتن به فکر و نظردیگران در بین دانشجویان با سطح معنی داری %1 تاثیر داشته است. نتیجه این فرضیه با تحقیق خانم معصومه حسین زاده تحت عنوان بررسی تاثیر اینترنت بر هویت دینی دانشجویان دانشگاه تبریز در سال 1391، همسو می باشد.

7.       به نظر می‌رسد بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با علاقه به جغرافیای فرهنگی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد. برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با علاقه به جغرافیای فرهنگی در بین  دانشجویان معادل ۰.۳۵۱ است.هم چنین ضریب تعیین (R2) نشان می دهد که این عوامل ۱۲.۳ درصد از واریانس بعد علاقه به جغرافیای فرهنگی در بین دانشجویان را تبیین می کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته ( R2.adj) به ۱۲.۱ درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با ۴۷.۰۷۲ است با سطح معنی داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می‌باشد. نتایج نشان داد که شبکه‌های اجتماعی بر علاقه به جغرافیای فرهنگی در بین دانشجویان با سطح معنی داری %1 تاثیر داشته است. این نتیجه با تحقیق آقای داود میرمحمدی تحت عنوان بررسی تاثیر فضای مجازی بر هویت ملی ایرانیان (مطالعه موردی در شهر تهران) در سال 1390،همسو می باشد.

8.       راه با علاقه به تاریخ و حافظه فرهنگی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد. برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با علاقه به تاریج و حافظه فرهنگی در بین دانشجویان معادل ۰.۱۸۶ است. همچنین ضریب تعیین (R2) نشان می دهد که این عوامل ۳.۴ درصد از واریانس علاقه به تاریخ و حافظه فرهنگی در بین دانشجویان را تبیین می کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته ( R2.adj) به ۳.۲درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با ۱۱.۹۴۶ است با سطح معنی داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می باشد.نتایج نشان داد که ،شبکه های اجتماعی بر بعد علاقه به تاریخ و حافظه فرهنگی در بین دانشجویان با سطح معنی داری %1 تاثیر داشته است. این نتیجه با تحقیق آقای کرامت رنجبر تحت عنوان بررسی تاثیر استفاده از سایت‌های اینترنتی بر هویت فرهنگی در سال 1397، همسو می باشد.

9.       فرضیه پژوهشی: به نظر می‌رسد بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با علاقه به میراث فرهنگی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی دماوند رابطه معناداری وجود دارد. برای دستیابی به نتایج، ابتدا از ضریب همبستگی و سپس رگرسیون خطی ساده بهره گرفته شد و نتایج نشان داد، ضریب همبستگی بین شبکه های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه با علاقه به میراث فرهنگی دانشجویان معادل ۰.۲۷۹ است.هم چنین ضریب تعیین (R2) نشان می دهد که این عوامل ۷.۸درصد از واریانس علاقه به میراث فرهنگی در بین دانشجویان را تبیین می‌کنند. البته این میزان در ضریب تعیین تعدیل یافته ( R2.adj) به ۷.۵درصد رسیده است که نسبت به R2 واقعی‌تر است. به علاوه نتایج تحلیل واریانس نشان داده است که با توجه به F  که مساوی با ۲۸.۲۴۸است با سطح معنی‌داری Sig=0.001 بیانگر تایید مدل رگرسیونی می‌باشد. نتایج نشان داد که شبکه‌های اجتماعی بر علاقه به میراث فرهنگی در بین دانشجویان با سطح معنی داری %1 تاثیر داشته است. این نتیجه با تحقیق آقای داود میرمحمدی تحت عنوان بررسی تاثیر فضای مجازی بر هویت ملی ایرانیان (مطالعه موردی در شهر تهران) در سال 1390،همسو می باشد. بنابراین نتایج این تحقیق با تحقیقات میرمحمدی (1390)، رنجبر (1397)، حسین زاده(1391)، احمدپور (1398)، عبیدی (1392)، رضایی قادی (1396) مطابقت داشت.

نتایج این تحقیق نشان داد که هرچه مدت  استفاده و عضويت در شبكه‌هاي مجازي بيشتر باشد برتغيير هويت فرهنگي در بين دانشجويان تاثیردارد. هرچه مدت استفاده و عضويت در شبكه‌هاي مجازي بيشتر باشد بر تغيير هويت اجتماعي دانشجویان تاثیردارد. هرچه مدت استفاده و عضويت در شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر تلفن همراه بيشتر باشد بر تغییردیانت  و هويت ديني دانشجويان تاثیر دارد.هرچه مدت استفاده و عضويت در شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر تلفن همراه بيشتر باشدبر تغییر  عنصر معرفتی و شناختی دانشجويان تاثیر دارد.هرچه مدت  بين استفاده و عضويت در شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر تلفن همراه بيشتر باشد بر تغییر علاقه به همکاری اجتماعی دانشجويان دانشگاه تاثیر دارد.هرچه مدت  بين استفاده و عضويت در شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر تلفن همراه بيشتر باشد بر تغییر توجه به اعتقادات فردی دیگران در  دانشجويان دانشگاه آتاثیر دارد.هرچه مدت  بين استفاده و عضويت در شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر تلفن همراه بيشتر باشد بر تغییر عنصر عاطفی و احساسی دانشجويان دانشگاه تاثیر دارد.هرچه مدت  بين استفاده و عضويت در شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر تلفن همراه بيشتر باشد و   اعتقاد به احترام گذاشتن به فکر و نظر دیگران در دانشجويان دانشگاه تاثیر دارد.هرچه مدت  بین استفاده و عضويت در شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه بيشتر باشد بر تغییر علاقه به جغرافیای فرهنگی در دانشجویان دانشگاه تاثیر دارد.هرچه مدت  بین استفاده و عضويت در شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه بيشتر باشدبر تغییر علاقه به تاریخ و حافظه فرهنگی در دانشجویان دانشگاه تاثیر دارد.هرچه مدت  بین استفاده و عضويت در شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر تلفن همراه بيشتر باشد بر تغییر علاقه به میراث فرهنگی در دانشجویان دانشگاه تاثیر دارد.

پیشنهادات كاربري 

پيشنهاد مي‌شود در خصوص موضوعات زير بيشتر تحقيق شود تا اين شبكه‌هاي مجازي آسيب­شناسي شوند تا بتوان براي مقابله با آسيب‌هاي آن راهكار مناسب پيدا کرد: الف) بررسی نقش شبکه‌های اجتماعی بر هویت فرهنگی جوانان. ب) بررسی نقش شبکه‌های اجتماعی بر هویت قومی جوانان. پ) بررسی نقش شبکه‌های اجتماعی بر هویت سیاسی جوانان. ت) بررسی نقش شبکه اجتماعی فیس بوک بر هویت محلی جوانان. ث) بررسی نقش شبکه اجتماعی توییتر بر هویت ملی جوانان. ج) بررسي نقش شبکه اجتماعی واتس آپ بر هویت ملی جوانان. چ) بررسي نقش شبکه‌های اجتماعی مجازی بر هویت ملی جوانان. ح) بررسی نقش آموزش و پرورش در ارتقاء هویت ملی جوانان. خ) ارزيابي تحقق اهداف چشم انداز در ارتقاء هویت ملی جوانان. د) بررسی نقش اساتید دانشگاه در ارتقاء هویت ملی جوانان. ذ) بررسی نقش روحانیت در ارتقاء هویت ملی جوانان. ص) بررسی نقش رسانه ملی در ارتقاء هویت ملی جوانان. ض) آسيب شناسي نقش شبكه‌هاي اجتماعي بر خانواده‌ها س) آسيب شناسي نقش شبكه‌هاي اجتماعي بر خانواده‌ها.

5. منابع

1.       Bhugra, D,& Becker.M. (2005) “Migration, Cultural Bereavement and Cultural Identity” 18 – 24.

2.       Brown, R. (1996) “Social Identity” in A. Kuper and J.Kuper, The Social Science Encyclopedia, New York: Rouledge.

3.       Crang, M. (1998) Culnural Geography. London: Routledge.

4.       Giddens. A. (1984) The Conctiution of Socienty: Outline of the Theory of Struchuarion. Cambridge. Polity.

5.       Edensor, T. (2002) National Identing, Pupular Culrave and Everyday Life.

6.       Smith, Anthony S, (1991) National Ldentity London: Penguine Books.

7.       Taguchi, T. )2006( Welsh Nationalism and Culural Idintity Journal of Culture and Informaion science. 1-7.

8.       Unesco, (2007) “The 2009 Unesco Framework for Cultural Statiotics “ Unesco Institute for Statistics First Edition, Monteral.

9.       Vezzoni, C (2007)Components of National Identity. Milan: University of Milan.

 

[1]  استادیار گروه علوم ارتباطات ، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دماوند، تهران، ایران.

 مسئول مکاتبات:                                                                                                                             f.miresmaili@gmail.com

[2]  استادیار گروه مدیریت، دانشکده مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران.                 Mohsen.amerishah@gmail.com

[3]  دانشجوی دکتری رشته آموزش عالی ، دانشکده علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری،  ایران.                                  aydinabedy@gmail.com

[4]  دانشجوی دکتری مدیریت امور فرهنگی دانشکده مدیریت، ، دانشگاه آزاد اسلامی تهران شمال تهران، ایران.                ely.esmaili@gmail.com  


مقالات مرتبط

حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات رایمگ است.
حق نشر © 1404-1396

صفحه اصلی| عضویت/ ورود| درباره رایمگ| تماس با ما|
[English] [العربية] [en] [ar]